Met stijgende verbazing volgt Benelux pakketvervoerder Packs (Special Care) de ontwikkelingen in de overnight pakketbranche waar met name de grote vervoerders als Postnl, DHL en DPD al twee jaar lang een volume- en tarievenoorlog uitvechten over de rug van de ZZP chauffeur, die voor zijn diensten inmiddels een dermate uitgemergelde vergoeding krijgt dat het zélfs met routes van 150 stops of meer per dag én 10 uur werken niet mogelijk is om een droge boterham te verdienen.

Sinds ‘Black Friday’ in november 2017, de kerstweken in december 2017 en – last but not least – Valentijnsdag 2018 op een normale doordeweekse woensdag eerder dit jaar, is de maat volgens Packs vol. “Er is geen aflevercapaciteit meer om pieken weg te werken. Er zijn simpelweg niet voldoende chauffeurs beschikbaar en door deze structurele krapte gaan de kosten voor met name ‘the last mile’ drastisch omhoog”, weet Packs Chief Marketing Officer Gerdwin Lammers. “Aan de andere kant is het al jaren de trend bij webshops om te stunten met ‘gratis afgeleverd’ terwijl ieder weldenkend mens natuurlijk weet dat afleveren helemaal niet gratis is. Integendeel; afleveren wordt door alle exotische last minute afleverwensen, onbereikbaarheden van gebieden en – zoals gezegd – een totale krapte op de arbeidsmarkt voor chauffeurs, juist steeds duurder!”, aldus Lammers. “En dan hebben we het nog niet eens gehad over de veel hogere kosten van ´groene´vervoerseisen of de hype dat zendingen zelfs dezelfde dag nog afgeleverd moeten worden. Iets dat maar liefst zo´n vijf keer vervuilender is dan overnight afleveren. Dat kan niet allemaal afgewenteld worden op de vervoerder. De gebruiker moet voor zijn of haar wensen betalen!”, voegt Lammers nog toe. 

Wie bestelt betaalt

“Er moet iets fundamenteel veranderen in de thuiswinkelbranche, vinden wij bij Packs”, legt Lammers uit. “Er moeten eerlijke vergoedingen voor afleveren betaald worden aan (ZZP) chauffeurs en het is de consument die daarvoor moet betalen. Niet de vervoerder of zelfs niet de webshop. De consument die bestelt moet voor zijn of haar aflevering een dekkend tarief betalen en dat is alleszins redelijk. Wie zélf gaat winkelen in de stad is voor vervoer en parkeren al gauw tussen de € 10,00 en de € 12.50 kwijt. Dan is € 6,95 toch wel een fatsoenlijk tarief voor het thuisbezorgen van wat je bij de webshop hebt gekocht, en dan kan webshop aan de vervoerder (en daarmee impliciet aan de chauffeur) ook een fatsoenlijke tarief betalen”, vindt Lammers, die zich ondertussen hardop afvraagt: “Moet overigens een webshop niet gewoon aan het product verdienen en niet ook nog aan de verzendkosten?…..Het is toch bizar dat in een hoogconjunctuur en in een markt waarin tussen de 15% en de 20% groei gerealiseerd wordt per saldo geen cent verdiend kan worden door de mensen die het feitelijke afleverwerk moeten doen”

‘De bodem is bereikt’

Ook in Duitsland zijn er inmiddels de eerste signalen dat grote vervoerders hun tarieven verhogen omdat er anders geen aflevercapaciteit meer ingekocht kan worden. Het zou een normale gang van zaken zijn dat bij hogere volumes ook een lager tarief kan worden afgesproken, echter, er is geen ‘economy of scale’ meer mogelijk in de pakketbranche. Alles zit vol, er kan geen stop meer bij op een route en er is geen bus met chauffeur meer te krijgen. “Dan moeten de prijzen dus omhoog. De rek is er uit bij de vervoerders en qua tarieven voor webshops en vergoedingen voor chauffeurs is de bodem bereikt”, aldus Lammers die de bewegingen van vooral de grote pakketvervoerders nauwlettend volgt. 

Packs heeft een ander profiel dan de grote pakketvervoerders die met name voor volume gaan en die daardoor bepaalde zendingen niet – of in de ogen van we verladers niet goed genoeg – kunnen sorteren en afleveren. “Ruim de helft van de zendingen die wij sorteren en afleveren zijn zendingen die door hun aard of omvang een bepaalde zorg vereisen die onze concurrenten niet meer willen of kunnen bieden. Lammers: “Dat is óns specialisme. Bovendien hebben wij het hoogste percentage geslaagde eerste afleveringen van de branche en hoeft de geadresseerde, als Packs de vervoerder is, niet alsnog de stad in om zijn ‘gratis thuisbezorgde zending’ zélf ergens te gaan afhalen; wij maken, als de geadresseerde niet thuis was en er ook niet bij buren kon worden afgeleverd, netjes een afspraak om de zending alsnog thuis af te leveren”

Postzegels 14% duurder
Ondertussen heeft PostNL zich tot het kabinet gewend met een klaagzang over de postverliezen en een subsidieverzoek van miljoenen om die af te dekken. Lammers vraagt zich daarbij hardop af of die miljoenen niet gebruikt gaan worden om de veel te lage pakkettarieven die PostNL al jaren hanteert te subsidiëren. Lammers: “Ook voor PostNL is de pakkettenmarkt en niet de postmarkt toch de toekomst, maar ondanks de groei van 22% die PostNL rapporteert in de pakkettenmarkt neemt de winstgevendheid op pakketten juist af en ook Deutsche Post meldt dat de resultaten gedrukt worden door de pakkettentak van het bedrijf (bron NT). Je mag bij dat soort groeipercentages toch wel minimaal een resultaatverbetering verwachten en geen krimpende winstgevend zoals nu in de hele branche het geval is. De tarieven zijn per saldo dus gewoon te laag”. 

Marktleider veroorzaakt negatieve prijsspiraal
De oplossing daarvoor is volgens Packs toch simpel. Verhoog als marktleider PostNL gewoon je tarieven en dan wel zodanig dat de vervoerder – en daarmee ook de chauffeur er beter van wordt. “Als er binnenkort ook nog toestemming komt dat PostNL haar postconcurrent SANDD mag overnemen dan is PostNL zowel marktleider in de pakkettenmarkt, in de postmarkt én in de huis-aan-huis verspreidingsmarkt en wordt haar positie op de markt nog dominanter. Dat is een ongewenste situatie. De tarieven, en daarmee de vergoedingen, moeten juist omhoog en niet onder druk van de zichzelf in de financiële vingers snijdende marktleider verder omlaag. Ook bij webshops moet de knop om. Webshops moeten de door de consument betaalde verzendkosten structureel vergoeden aan de vervoerder. Zij zijn immers medeverantwoordelijk voor een gezonde afleverbranche. Geen zogenaamd ‘gratis afleveren’ meer want wie bestelt betaalt! Zonder afleveren is er geen thuiswinkelbranche. Thuiswinkel.org zou dit hoog op de agenda moeten zetten”, benadrukt Lammers.